Blog number 923. ಆನಂದಪುರಂ ಇತಿಹಾಸ ಭಾಗ-77, ಆನಂದಪುರಂ ಸಮೀಪದ ಹೊಸೂರು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಚೆನ್ನಶೆಟ್ಟಿಕೊಪ್ಪದ ಕೆರೆ ಸಮೀಪದ ವೀರಗಲ್ಲು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೋಟಿ ನಾಯಕನ ವೀರ ಮರಣದ ಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.

#ಆನಂದಪುರಂ_ಇತಿಹಾಸ_ಭಾಗ_77.

#ಸಮೀಪದ_ಹೊಸೂರು_ಗ್ರಾಮಪಂಚಾಯತನ_ಚೆನ್ನಶೆಟ್ಟಿ_ಗ್ರಾಮದ_ಕೆರೆ_ಬಳಿ_ನೆಟ್ಟಿರುವ_ವೀರಗಲ್ಲು.

#ಹನ್ನೆರಡನೆ_ಶತಮಾನದ_ಕಥೆ_ಹೇಳುತ್ತದೆ.

#ಎಂಟು_ಅಡಿ_ಎತ್ತರ_ಮತ್ತು_ಐದು_ಅಡಿ_ಅಗಲದ_ವೀರಗಲ್ಲು

#ಆ_ಕಾಲದಲ್ಲಿ_ಈ_ಪ್ರದೇಶ_ಆಳುತ್ತಿದ್ದ_ಕೋಟಿನಾಯಕ_ಯದ್ದದಲ್ಲಿ_ವೀರಮರಣ_ಹೊಂದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ

#ಅವನ_ಅಳಿಯ_ತನ್ನ_ಮಾವನ_ಸ್ಮರಣೆಗಾಗಿ_ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ_ವೀರ_ಶಾಸನ

#ಈ_ನಾಯಕರು_ಯಾರು_ದೀವರಾ_ಸಂಶೋದನೆಗಳಾಗಬೇಕು.

#ಈ_ಸಂಶೋದನೆಗಳು_ಕೆಳದಿ_ಅರಸರ_ಮೂಲ_ಸಂಶೋದನೆಗೂ_ಕಾರಣ_ಆಗಬಹುದು

ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ ಆನಂದಪುರಂ ಹೋಬಳಿ ಹೊಸೂರು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಚೆನ್ನಶೆಟ್ಟಿಕೊಪ್ಪ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮದ ದೊಡ್ಡ ಕೆರೆ ಬಳಿ ಇರುವವೀರಕಲ್ಲು ಕ್ರಿ.ಶ.1292ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

 

ವೀರ ಕೋಟಿ ನಾಯಕ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಶಾಂತಿಯಿಂದ ಬುದ್ದಿಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ಅವನ ಅನೇಕ ಬಿರುದಾವಳಿ ಈ ವೀರ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.

  ಕೋಟಿ ನಾಯಕ ಕಮದೂರು ಎಂಬಲ್ಲಿ (ಹಾಲಿ ರಿಪ್ಪನ್ ಪೇಟೆ ಸಮೀಪ ಕಮದೂರು ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿ ಇದೆ ಇದೇ ಕಮದೂರ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ?) ಮಾಚನಾಯಕ,ದೇಸುನಾಯಕ, ಆಲೂರು ಜಕ್ಕೆ ನಾಯಕರ ಜೊತೆ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ದೈಯ೯ದಿಂದ ಹೋರಾಡಿ ಕುದುರೆಯ ರುಂಡ ಚಂಡಾಡಿ ನಂತರ ವೀರ ಮರಣ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಪತ್ನಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಭೂದಾನ ಮಾಡಿ ಅವರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಅವರ ಅಳಿಯ ( ಹೆಸರು ನಮೂದಾಗಿಲ್ಲ) ತನ್ನ ಮಾವನ ವೀರ ಮರಣದ ಸ್ಮಾರಕವಾದ ಈ ವೀರಗಲ್ಲು ಕ್ರಿ.ಶ.1292ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ.

   ಇದರಲ್ಲಿ...

    16 ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಹಳೇ ಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

  "ನಮಸ್ತುಂಗಸಿರಸ್ತುಂಗ ಚಂದ್ರಚಾಮರವೇತ್ರ್ಯಲೋಕ್ಯನಗರಂಭಾಮೂಲಸ್ತಂಭಯಸಂಭವೇತುII ಸ್ಟಸ್ತಿ ಸಮಸ್ತ ಪ್ರಸಸ್ತಿ ಸಹಿತಂ "

" ಶ್ರೀಮನುಮಮಂಡಳೇಸ್ಟರಂಸತ್ಯರತ್ನಾ ಕರಂಸರಣಾಗತವಜ್ರವಂಜರ೦ಯರಸಂಕ ಕರಗ ಸಂಬಿರುವರ೦ಕುಸಂಮೂರ್ತಿನಾರಣ೦ "

"ವಿಳಾಸಲಭಂವಯಿರಿಮಂಡಳಿಕರಗಳ ಗಂಡಗತ್ತರಿಹಂನೊಂದು ಮಂಡಳಿ ಕರಗಂಡಅಂತೆಂಬರಗಂಡಕೊಂಕಣಿಗಬೇಂಟೆಕಾ"

"ಅಕದಂಟರಾಯವಿಬಾಡವೀರದವುಡವೀರವ೦ಚತುವರಪ್ರತಿಷ್ಟಾಚಾಯ೯ಮಲೆಯತಾತ್ತ೯ಳದುಳಿವ ಮೂರು ಲೋಕ ಜಗದ್ಯಕಟ್ಟಿಹ"

"ರಿಕರಹತ್ತಮಲ್ಲನಪ್ಪಶ್ರೀಕಲಿನಾಥದೇವರದಿವ್ಯಶ್ರೀಪಾದಪದ್ಮಾರಾಧಕ ೦ಪ್ಪರಬಳಸಾದಕರುಮಪ್ಪವೀರ ಕೋಟಿನಾಯ್ಕರುಸುಖಸಂಕಥಾ"

"ವಿಸೋದಾತ್ತ೯ದಲ್ಲಿರಾಜ್ಯಂಗೆಯತಮಿರವೀರರೂಳಂವಿತರಣದೊಳಂಕಾರುಣ್ಯಕರತಯ೦ಕಮಂಸತನದೊಳು 1213ನೇಯನಂ"

"ದನಸ೦ವತ್ಸರದಚಯಿತ್ರಸು ನಂ ಗುರುವಲು II ಶ್ರೀಮತುಕೋಟಿನಾಯ್ಕರುವುಖಡಿಗೆನಡುಮೇಚನಯ್ಕಕದೇ ಸುನಯ್ಕಕಳಗದಲಿಅಲುಜಕೆ"

"ನಯ್ಕನು ಕಮದುರ ಕಳಗದೊಳಗೆಬೀರರಮುಚುಆತಾತಳದುಳಿದು ಕುದುರೆಯ ಕುತಿತಳತಿಳಿದಂದುಮಅದುಸುರಲೋಕಪ್ರಾಪ್ತರಾ II ಮ೦ಗಳಮ"

" ಹಾ ಕ್ರಿಶ್ರೀಶ್ರೀ II ಒಂದು ಮತ್ತ ರುಭುಮಿಯ ಬಿಟ್ಟ ವಿವರ ತೋಟದ ಕೆಯ ಭುಂಗನ ಮೊರಡು ಮೊಲಾಗಿ ಅತ್ತಿಯಕೆ II"

"ಇಮೊದಲಾಗಿಸ್ತಳಮೂಜಕಂಮಾಮಣ್ಣುಸಹಿತ ಮತ್ತು ವೊಂದುಜಕೆನಾಯ್ಕನಹೆಂಡತಿಮಕ್ಕಳಗಸ"

"ಲಹುರುತಾಗಿಕೋಟಿನಾಯಕಯಅಜಕ್ಕೆಯನವೀರಾಳಾಕ್ಕೆಮೆಚ್ಚಿಅಚಂದ್ರಾರ್ಕ ತಾರಂಬರಂಕೊಟ್ಟಭೂಮಿ"

"ಕೋಟಿನ್ರಿಪಸಲ್ತನಡದಾಕೋಟಿಬಲಂಪೆರಸುವೀರಮೇನೊಳಿಅರಿಯಲ್ಕೋಟಿಸಿಗೆಲಲರಿದೆನಲಾನೋಟಕಜನವಾ"

"ದ್ದು೯ಪೊಗಳಜಕ್ಕೆಯನಿಅರಿದನು II ತೊಟ್ಸನಿರಿದಂತೆಕುದುರೆಯತಟ್ಟಿನೊಳಂತೆಯ್ದೆಪೊಕ್ಕುಕೋಟ ನ್ರಿಪಾಳ೦ನೆ "

"ಟ್ಟನೆಪೂರದಾಳನ್ನದಜೆಟ್ಟಿಗನಾಲೂರುಜಕ್ಕಕೌತುಕವೀರ0 II ಅಂತಾತಅರಿದುಮೆಅದುಸುರಲೋಕದಸುಖಮನೆ"

"ಯ್ದಿದನತ್ತಲಿತ್ತನಾತ ನಳಿಯಂ || ತಾನಯ ಮಾವನ ವೀರ ಮನು೦ನಾಗುತಗುಣನಿಳಯಮೇಚಿಗಂನೆಅರೆಕೇಳ್ವಾ | ಮಂನ"

"ಯವೀರಶಾಸನದುಂನತಿಯ೦ಮಾಡಿನಿಅರಿಸಿದಂದರೆ ಪೊಗಳಲು II"

1902 ರಲ್ಲಿ ರೈಸ್ ರವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಎಪಿಗ್ರಾಫಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಇದು ನಮೂದಾಗಿದೆ ಇನ್ನೊಂದು ವಿಶೇಷ ಅಂದರೆ ಸ್ವತಃ ರೈಸ್ ರವರೇ ಆನಂದಪುರಂಗೆ ಬೇಟಿ ನೀಡಿ ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.

   ಆನಂದಪುರಂ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಶಿಲಾಶಾಸನ ಮತ್ತು ತಾಮ್ರಪತ್ರಗಳ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ

  ಎಪಿಗ್ರಾಫಿಯ ಕ್ರ.ಸಂ. 110. ಕ್ರಿಶ 1292 AD.

ಚೆನ್ನಶೆಟ್ಟಿಕೊಪ್ಪದ ಕೆರೆ ಬಳಿ ನೆಟ್ಟಿರುವ  8 ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು 5 ಅಡಿ ಅಗಲದ ವೀರ ಕಲ್ಲು.

  ಈ ಬೃಹತ್ ಶಿಲಾ ಶಾಸನ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ಈಗಲೇ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ ಇದು ಆನಂದಪುರಂ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕ್ರಿಸ್ತ ಶಕ 12 ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯುವ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನ ದಾಖಲೆ ಕೂಡ ಮತ್ತು ಕೆಳದಿ ಅರಸರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮು೦ಚಿನ  ಈ ನಾಯಕರು ಯಾರು?  ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಯೋದರೇ ಆಗಿದ್ದ ದೀವರ ನಾಯಕರಾ? ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶೋದನೆಗಳಾಗಬೇಕು ಹಾಗಾದಲ್ಲಿ ಕೆಳದಿ ನಾಯಕರು ಯಾರು? ಇವರೇ ವಿಜಯನಗರದ ಅರಸರ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರಾ? ಇಂತಹ ಹತ್ತು ಹಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಸಿಗಬಹುದು.