Blog number 2285. ಭಂಗಿ ನೈವೇಧ್ಯ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಭಂಗಿ ಭೂತಪ್ಪ ದೇವಾಲಯ ಬಸವನ ಹೊಂಡ

#ಆನಂದಪುರಂನಿಂದ_ಹೊಸನಗರ_ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ_ವಿಶೇಷ_ದೇವಸ್ಥಾನ

#ನೂತನ_ಕೃಷಿ_ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ_ಇಲ್ಲಿಂದಲೇ_ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ

#ಬಂಗಿ_ಭೂತಪ್ಪ_ದೇವಸ್ಥಾನ

#ಬಂಗಿ_ಸಿಗರೇಟು_ಬೀಡಿಯೇ_ನೈವೇದ್ಯ.

#ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ_ಕಲ್ಯಾಣಿ_ಶಿಥಿಲಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದೆ

#ಸ್ಥಳಿಯರು_ಬಸವನಹೊಂಡ_ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

#ನಾಥ_ಸಂಪ್ರದಾಯದ_ಮಹಂತರ_ಸದಾ_ಉರಿಯುತ್ತಿದ್ದ_ಜೂಲ_ಇಲ್ಲಿತ್ತು.

#ಹೊಸನಗರಕ್ಕೆ_ಹಿಂದಿನ_ಹೆಸರು_ಕಲ್ಲೂರಶೆಟ್ಟಿಕೊಪ್ಪ 

18ನೆ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಈ ರಸ್ತೆಗೆ ಆನಂದಪುರಂ ಕಲ್ಲೂರ ಶೆಟ್ಟಿ ಕೊಪ್ಪ ರಸ್ತೆ ಎಂಬ ಹೆಸರಿತ್ತು ಕಾರಣ ಹೊಸನಗರದ ಮೂಲ ಹೆಸರು ಕಲ್ಲೂರ ಶೆಟ್ಟಿ ಕೊಪ್ಪ ಅಂತ ಇತ್ತು ನಂತರ ಹೊಸನಗರ ಎಂದು ನಾಮಕರಣವಾಗಿರಬೇಕು, ಇದು ಕೆಳದಿ ಅರಸರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆನಂದಪುರಂ ಕೋಟೆಯಿಂದ ಅವರ ರಾಜದಾನಿ ಬಿದನೂರಿಗೆ ಹೋಗುವ ರಾಜ ಮಾರ್ಗವೂ ಆಗಿತ್ತು.

  ಆನಂದಪುರಂ ನಿಂದ ಈಗಿನ ಹೊಸನಗರ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಈಗ ನೂತನವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲೇ ರಸ್ತೆಯ ಎಡಬದಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಆಲದ ಮರ ಇತ್ತು ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಸಣ್ಣದಾದ 3X3 ಅಡಿಯ ಕಲ್ಲಿನ ಚಪ್ಪಡಿಯ ಗುಡಿ ಇತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಅಸ೦ಖ್ಯ ವಿವಿದ ಗಾತ್ರದ ತ್ರಿಶೂಲಗಳು ಇತ್ತು.

   ಸದಾ ಅಲ್ಲಿ ಬಂಗಿಯ ದೂಮದ ಘಮ ಇರುತ್ತಿತ್ತು, ನಂತರ ಅದು ಸಿಗರೇಟು ಹಚ್ಚಿ ಸಮರ್ಪಿಸುವಲ್ಲಿಗೆ ಬದಲಾಗಿದೆ.

  ಸಾಗರ ತಾಲೂಕಿನ ಆನಂದಪುರಂ ಹೋಬಳಿಯ ಯಡೇಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ಕೇವಲ 1 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

 

 ಈ ದೇವಾಲಯ 25 ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಸಹಾಯದಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು,ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ಇಲ್ಲಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ಆಲದ ಮರ ಬಿದ್ದಿದ್ದರಿಂದ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿ  ದೇವಾಲಯ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿ ಈಗ ಶಿಲಾಮಯ ದೇವಸ್ಥಾನ  ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ.

   

ಈ ಭಂಗಿ ಭೂತಪ್ಪ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಯಡೆಹಳ್ಳಿ ಶೇಖರ್ ಶೆಟ್ರು ಈ ದೇವಾಲಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನೇತೃತ್ವವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜಾತ್ರಾ ಮಹೋತ್ಸವ ಮತ್ತು ರಥೋತ್ಸವ ಕೂಡ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

   ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ  ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಕಾಲದ ಪಾದಚಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಎತ್ತಿನಗಾಡಿಗಳು ರಸ್ತೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಬಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಬಸವನ ಹೊಂಡ ಎಂಬ ಸ್ಥಳಿಯ ಜಂಬಿಟ್ಟಿಗೆಯ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಚೌಕಾಕಾರವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿರುವ ಕಲ್ಯಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಮತ್ತು ಅವರ ಗಾಡಿಯ ಎತ್ತುಗಳ ಬಾಯಾರಿಕೆ ನೀಗಿಸಿ ಕೈ ಕಾಲು ತೊಳೆದುಕೊಂಡು ಬಂಗಿ ಬೂತಪ್ಪನಿಗೆ ಬಂಗಿಯ ಬತ್ತಿ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ಹಚ್ಚುವ ನೈವೇಧ್ಯದ ಪದ್ಧತಿ ಆಗಿತ್ತು.

    ಬಸವನ ಹೊಂಡದ ಬಂಗಿ ಬೂತಪ್ಪನ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ 10 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಗೋರಕ ಪುರದ ಗೋರಕನಾಥ ಮಠಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದ ನಾಥ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮಹಂತರುಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು, ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಜನ ವಸತಿಯಿರುವ ಕುರುಹಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ತೆರೆದ ಬಾವಿ ಮತ್ತು ಮನೆಗಳ ಅಡಿಪಾಯವಿದೆ.

  ಜನವಸತಿ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಕಲ್ಯಾಣಿಯೂ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಸದಾ ಉರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಜೂಲ (ಅಗ್ನಿಕುಂಡ ) ಇರುತ್ತಿತ್ತು ಆಗ ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವ ಜನ ಸಂತರಿಗೆ ಬಂಗಿ ಸಮರ್ಪಿಸುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ.

 ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ 16ನೇ ಶತಮಾನದ ಅರ್ಧದಲ್ಲೇ ನಾಥ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಈ ಮಹಂತರುಗಳು ಬೇರೆ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾಗಿರಬೇಕು ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಬಂಗಿ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಾಡುವ ಕಾಯ೯ ಮುಂದುವರಿದು ಈಗಿನ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಿಗರೇಟು ಸಮರ್ಪಣೆಗೆ ಬದಲಾಗಿದೆ.

  ಈ ರೀತಿ ಬಂಗಿಗೆ ಪೂಜ್ಯ ಸ್ಥಾನ ಸಿಗಲು ಕಾರಣ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಶಿವ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಲೆದು ಬಳಲಿದಾಗ ಮರದ ನೆರಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಮಿಸಿ ಎದ್ದಾಗ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದ ಕಾಡಿನ ಗಾಂಜಾ ಗಿಡದ ಎಲೆ ತಿನ್ನುತ್ತಾನೆ ಅದು ಶಿವನಿಗೆ ತಾಜಾತನ ಉತ್ಸಾಹ ನೀಡಿತ್ತು ಎಂದು.

   ಇನ್ನೊಂದು ಕಥೆ ಸಮುದ್ರ ಮಥನದಲ್ಲಿ ವಿಷ ಸೇವಿಸಿ ವಿಷಕಂಠನಾದಾಗ ಶಿವನನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಲು ದೇವತೆಗಳು ಅವನಿಗೆ ಬಂಗಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಇದರಿಂದ ಶಿವ ಶಾಂತನಾಗುತ್ತಾನೆ ಅಂದಿನಿಂದ ಬಂಗಿ ಶಿವನಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಪಾನಿಯ ಆಯಿತು ಈಗಲೂ ನೇಪಾಳದ ಪಶುಪತಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗಾಂಜಾ ಸೇವಿಸುವ ಪದ್ದತಿ ಇದೆ.

  ಸಂತರ ಜೂಲವೇ (ಅಗ್ನಿಕುಂಡ) ಬಂಗಿ ಬೂತಪ್ಪನಾದ ಎಂಬ ಸ್ಥಳ ಚರಿತ್ರೆ ಇಲ್ಲಿ ಶರಾವತಿ ನದಿ ಮುಳುಗಡೆಯಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾದ ಅನೇಕ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ವರದಾಮೂಲದ ಕನ್ನ ನಾಯಕರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.

  ಈ ರೀತಿ ಬಂಗಿಗೆ ಪೂಜ್ಯ ಸ್ಥಾನ ಸಿಗಲು ಕಾರಣ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಶಿವ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಲೆದು ಬಳಲಿದಾಗ ಮರದ ನೆರಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಮಿಸಿ ಎದ್ದಾಗ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದ ಕಾಡಿನ ಗಾಂಜಾ ಗಿಡದ ಎಲೆ ತಿನ್ನುತ್ತಾನೆ ಅದು ಶಿವನಿಗೆ ತಾಜಾತನ ಉತ್ಸಾಹ ನೀಡಿತ್ತು ಎಂದು.

   ಇನ್ನೊಂದು ಕಥೆ ಸಮುದ್ರ ಮಥನದಲ್ಲಿ ವಿಷ ಸೇವಿಸಿ ವಿಷಕಂಠನಾದಾಗ ಶಿವನನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಲು ದೇವತೆಗಳು ಅವನಿಗೆ ಬಂಗಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಇದರಿಂದ ಶಿವ ಶಾಂತನಾಗುತ್ತಾನೆ ಅಂದಿನಿಂದ ಬಂಗಿ ಶಿವನಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಪಾನಿಯ ಆಯಿತು ಈಗಲೂ ನೇಪಾಳದ ಪಶುಪತಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗಾಂಜಾ ಸೇವಿಸುವ ಪದ್ದತಿ ಇದೆ.

   ಹೋಳಿ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಬಂಗಿ ಹೊಗೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪಾನಿಯ ರೂಪದಲ್ಲೂ ಭಕ್ತರು ಸೇವಿಸುತ್ತಾರೆ ಈ ರೀತಿ ಶಿವನಿಗೂ ಬಂಗಿಗೂ ಇರುವ ಸಂಬಂದವೇ ಸಾದು ಸಂತರುಗಳಿಗೆ ಬಂಗಿ ಸೇವನೆ ಮತ್ತು ಅದು ಪವಿತ್ರ ಎಂಬ ಭಾವನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

   ಬಂಗಿಯಿಂದ ತೀವ್ರ, ಮದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಎ೦ಬ ಅಮಲಿನ ಮೂರು ವಿದವಿದೆ.

   ಈ ಬಂಗಿ ಎಂಬ ಸಸ್ಯದಿಂದ ಬಲತಿರುವ ಹೆಣ್ಣು ಗಿಡಗಳ ಗೊಂದಿನಿಂದ ತೀವ್ರವಾದ ಅಮಲು ನೀಡುವ ಚರಸ್ ಅಥವ ಹಶೀಶ್ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ ಇದು ಮೊದಲ ವಿದ.

  ಬೆಳೆಸಿದ ಈ ಗಿಡಗಳ ಹೂವು ಎಲೆಯ ಕುಡಿಗಳನ್ನು ಗಾಂಜಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಇದು ಚರಸ್ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅಮಲು ಇದು ಮಧ್ಯಮ ವಿದ.

  ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಬಂಗಿ ಗಿಡಗಳ ಒಣ ಎಲೆ, ಹೂವಿರುವ ಕೊಂಬೆಗಳಿಂದ ಮೂರನೆ ವಿದದ ಸೌಮ್ಯ ಅಮಲಿನ ಬಾಂಗ್ ತಯಾರಾಗುತ್ತದೆ.

  ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾರವಾನ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಇದನ್ನು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ವೀಡ್, ಪಾಟ್,ಸ್ಟಪ್, ಗ್ರಾಸ್, ಇಂಡಿಯನ್ ಹೇ, ಟೀ, ಮೇರಿ ಜಾನ್ ಎಂದು ಮತ್ತು ಚುಟ್ಟಾದಲ್ಲಿ ಸೇದುವುದಕ್ಕೆ ರಿಪೆಕ್ಸ್ ಅಥವ ಜಾಯಿಂಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

  ಕ್ರಿ.ಪೂ.2800 ರಲ್ಲಿ ಈ ಗಿಡದ ನಾರಿನ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಚೀನಿಯರು ಮುಂದಿದ್ದರು ನಾರಿಗಾಗಿಯೇ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬ ದಾಖಲೆ ಇದೆ.

  ಭಾರತೀಯ ಹಿಂದೂ ದಮಿ೯ಯರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ ಬಳಸುವುದು ನಿಶಿದ್ದವಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಪಾನಿಯಕ್ಕೆ ರಾಮ ರಸ ಎಂಬ ಹೆಸರೇ ಇದೆ.

  ಬೇರಾವ ಮಾದಕ ವಸ್ತು ಚಟವಾದರೆ ಅದನ್ನು ಬಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಬಂಗಿ ಸೇವಿಸುವ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಈ ಚಟ ಬಿಡಬಹುದು.

  ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಆನಂದಪುರಂ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಂಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಬಂಗಿ ಸೇವಿಸುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು ಕಾನೂನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಮಸ್ಯೆ ತಂದಿದೆ.

 ನಮ್ಮ ಊರಿನ ಬಂಗಿ ಬೂತಪ್ಪ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕೂಡ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿರುವುದು ವಿಶೇಷ ಬಂಗಿ ನೈವೇದ್ಯದ ಬಸವನಹೊಂಡ ವಿಶೇಷ ದೇವಸ್ಥಾನ,ಇಂತಹದ್ದೇ ದೇವಸ್ಥಾನ ಗುಜರಾತನ ಸೂರತ್ ನಲ್ಲಿದೆ ಅಲ್ಲಿ ದೇವರ ಹುಂಡಿಗೆ ಸಿಗರೇಟು ಸಮರ್ಪಿಸುವ ಕ್ರಮವಿದೆ.